​De relatie tussen jou en je zorgverlener (arts, kinesist, verpleegkundige, enz.) vraagt wederzijds vertrouwen. Daarom is het belangrijk dat je zelf kan kiezen door wie je je laat behandelen. Voel je je niet op je gemak bij je zorgverlener? Dan heb je steeds het recht om te veranderen en een zorgverlener te zoeken bij wie je je wel comfortabel voelt.

Je hebt ook het recht om meerdere zorgverleners te contacteren voor eenzelfde probleem. Nadien kan je dan kiezen door wie je je laat behandelen.

Voorbeeld

Pascale heeft een gynaecologisch probleem. Haar huisarts verwijst haar door naar een specialist, maar Pascale voelt zich geremd om haar probleem te bespreken bij die specialist. Ze gaat daarom bij een andere arts die ze kent en bij wie ze zich wel comfortabel voelt om over zo'n intiem probleem te praten.

Veranderen van zorgverlener

Je hebt steeds het recht om je beslissing te herzien en op elk moment van je behandeling kan je een andere zorgverlener kiezen. Je hoeft daarvoor ook geen verantwoording af te leggen ten opzichte van je zorgverlener.

Wanneer je verandert van zorgverlener, dan mag je steeds aan je vorige zorgverlener vragen om je dossier over te maken aan je nieuwe zorgverlener. Hij of zij is steeds verplicht hierop in te gaan.

De keuze behoort wel toe aan de patiënt en niet aan een aanverwante. Ben jij akkoord met de behandeling, maar je partner niet? Dan mag de zorgverlener de behandeling toch uitvoeren.

Voorbeeld

Veerle moet bevallen en komt aan op de spoeddienst. De aanwezige arts wil haar bijstaan bij de bevalling. Veerle aanvaardt dit, maar haar echtgenoot eist een vrouwelijke arts. Gezien de patiënt zelf akkoord is met zijn tussenkomst, mag de mannelijke arts zijn werk verder zetten. Hij hoeft geen rekening te houden met de eisen van de echtgenoot.

​​

​In een aantal gevallen wordt het recht op vrije keuze ingeperkt. Dan kan om wettelijke redenen zijn of omdat de concrete situatie dit niet anders toelaat.

Het recht op vrije keuze geldt niet:

• voor mensen die gedetineerd of geïnterneerd zijn of die geestesziek zijn en in gedwongen opname zijn
• bij controleartsen zoals verzekeringsartsen en adviserend geneesheren van het ziekenfonds
• op het werk: je werkgever bepaalt wie de arbeidsgeneesheer is

• bij dringend ziekenvervoer: de ambulance brengt je naar het dichtstbijzijnde ziekenhuis.

Als je in een bepaald ziekenhuis verblijft, is je vrije keuze ook beperkt tot de zorgverleners die voor dat ziekenhuis of een bepaalde afdeling werken. Je kan bijvoorbeeld niet eisen dat je verzorgd wordt door een verpleegster die niet behoort tot dat ziekenhuis of die afdeling.

Het kan ook voorkomen dat er in het ziekenhuis van je keuze maar één zorgverlener gespecialiseerd is in een bepaald vakgebied. Wil je toch een andere zorgverlener, dan zal je in die situatie van ziekenhuis moeten veranderen.